[KIẾN THỨC] Isotretinoin là gì? 4 trường hợp sử dụng isotretinoin không hiệu quả

Mụn trứng cá là nỗi ám ảnh của nhiều người, không ít những phương pháp trị mụn ra đời nhưng vẫn không thể giải quyết triệt để được vấn đề gốc rễ đến từ bên trong cơ thể. Do đó, những loại thuốc dạng đường uống đã ra đời.

Ngày hôm nay, mình sẽ review cho các bạn về một loại thuốc trị mụn đường uống được rất nhiều bác sĩ da liễu kê toa và mình đã từng sử dụng đó chính là isotretinoin. Cùng mình tìm hiểu về nó qua bài viết dưới đây nhé.

Isotretinoin là gì?

Trước hết, isotretinoin là một loại dẫn xuất của vitamin A. Khác với các dẫn xuất khác, đây là loại duy nhất có hoạt tính sẵn không cần chuyển đổi khi đi qua gan nên hiệu quả điều trị tương đối mạnh và cần có sự kê toa của bác sĩ.

Theo thông tin phê duyệt từ FDA (Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ), tác dụng tuyệt vời của isotretinoin trong việc điều trị các loại mụn bọc, mụn nang dạng nặng đã được phát hiện và ứng dụng từ năm 1982.

Cho đến ngày nay, đây vẫn là loại thuốc trị mụn phổ biến nhất và được các bác sĩ da liễu tin dùng nhiều nhất, ngay cả với các trường hợp mụn trung bình kháng kháng sinh hoặc các trường hợp mụn có sẹo thì isotretinoin cũng phát huy được tác dụng của mình.

Cần nhấn mạnh rằng isotretinoin là loại thuốc kê toa nên tuyệt đối không được tự ý sử dụng khi chưa có sự chỉ định của các bác sĩ.

Cơ chế hoạt động của isotretinoin trên da

Cho những bạn nào chưa biết thì có 3 nguyên nhân chính gây nên tình trạng mụn trên da: tuyến bã nhờn hoạt động mạnh, sự dày sừng ở cổ nang lông và sự phát triển quá mức của vi khuẩn P.Acnes.  

Chính vì vậy, isotretinoin sẽ hoạt động dựa trên việc tấn công vào cả 3 yếu tố này (hiện nay vẫn được có loại thuốc nào làm được điều này ngoại trừ isotretinoin), giúp phát huy tối đa hiệu quả sử dụng, đồng thời giảm thiểu các nguyên nhân gây mụn.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng sử dụng isotretinoin đường uống đã giúp cải thiện các vấn đề trên, điều hòa biểu hiện gen của tế bào da và tăng sự tổng hợp collagen.

Hiệu quả sử dụng isotretinoin 10mg 

Isotretinoin được khuyến cáo chỉ sử dụng cho các trường hợp mụn nặng (mụn nang), mụn trung bình kháng kháng sinh đường uống có kem sẹo hoặc những người bị ảnh hưởng tâm lý vì mụn.

Nói về mình, tình trạng mụn trên da chưa phải là nặng nhất nhưng cũng gây cho mình rất nhiều phiền toái, làm mất tính thẩm mỹ và tự ti hơn rất nhiều. Mặc dù đã sử dụng vô số những sản phẩm dạng đường bôi khác nhưng do chưa điều trị triệt để vấn đề bên trong nên mụn vẫn bám mãi không rời.

Về nguyên nhân bị mụn của mình thì xuất phát từ tuổi dậy thì, lượng dầu trên da bị tiết ra quá mức khiến lỗ chân lông bị bít tắc, cộng với việc mình chưa biết chăm sóc da, khiến da ngày một tệ hơn, đồng nghĩa với đó thì hồi đó mình cũng không biết gì về tẩy da chết nên khả năng bị sừng hóa là không tránh khỏi.

Chính vì vậy, isotretinoin như một giải pháp cuối cùng mà mình có thể nương tựa để vượt qua nỗi ám ảnh tâm lý. Và mình khẳng định đây là loại thuốc trị mụn thật sự có hiệu quả trên làn da mình.

Tùy vào cơ địa, mỗi người sẽ có những biểu hiện khác nhau khi sử dụng isotretinoin. Theo những thông tin mình tìm hiểu từ các bác sĩ da liễu, sẽ có hai trường hợp phổ biến khi sử dụng isotretinoin đường uống. 

Trường hợp thứ nhất, người uống sẽ trải qua một con đường khá êm đềm, không có gì khó khăn, có nghĩa là sau khi sử dụng, mụn sẽ giảm dần rồi từ từ biến mất. Còn trường hợp thứ hai, tình trạng mụn sẽ bùng nổ ở giai đoạn đầu sử dụng và sau đó giảm dần rồi lặn hết.

Thật may mắn, mình nằm trong trường hợp đầu. Sau 1 tuần uống thuốc thì da mình đã có sự cải thiện đáng kinh ngạc. Đầu tiên, mình thấy rằng những nốt mụn mới không còn lên ồ ạt như trước, sau đó tình trạng dầu thừa trên da cũng giảm dần, những vết thâm thì mau chóng biến mất.

Tầm 1 tháng sử dụng, da mình đã đẹp hơn trước rất nhiều, nếu không muốn nói là hết mụn hoàn toàn. Đây chính là loại thuốc đã giúp mình vượt qua cơn trầm cảm vì mụn.

Nếu nói về hiệu quả thấy rõ nhất thì isotretinoin giúp giảm dầu trên da rõ rệt. Trong nhiều trường hợp, các bác sĩ có thể kê cho bệnh nhân sử dụng isotretinoin 10mg 1 lần/tuần để giúp điều chỉnh lượng dầu trên da nữa.

Tác dụng phụ của isotretinoin

Tuy nhiên, đừng thấy hoa nở mà ngỡ xuân về. Bên cạnh những công dụng tuyệt vời đó, tác dụng phụ của isotretinoin cũng nhiều vô số kể:

• Làm khô mắt, khô môi, khô da, giảm thị lực mắt.
• Làm tăng men gan, tăng lipid máu.
• Làm cảm xúc thay đổi thất thường và có thể gây trầm cảm.
• Đặc biệt nguy hiểm đối với thai nhi. Vì vậy những ai có ý định mang lại thì phải ngưng sử dụng isotretinoin trong vòng tối thiểu 6 tháng nếu không sẽ gây quái thai.
• Sau khi điều trị thành công vẫn có thể bùng phát mụn lại.

Và với một đứa đã uống isotretinoin như mình những tác dụng phụ này là điều không thể tránh khỏi. Mình bị khô mắt, khô môi, khô da. Nhưng bản chất da mình là da dầu, quanh năm suốt tháng đều dầu nên việc da không tiết dầu nữa lại khiến mình thoải mái hơn chút.

Trường hợp sử dụng isotretinoin không hiệu quả

Mụn sưng viêm sần nặng

Dù isotretionin được dùng trong điều trị mụn trứng cá nặng nhưng vẫn có nhiều trường hợp mụn sưng viêm nốt sần nặng vẫn không hiệu quả. Khi đó, các bác sĩ sẽ phải sử dụng kháng sinh đường uống Dapsone có tác dụng mạnh hơn thay thế cho isotretinoin.

Mụn do Demodex

Bệnh này gây ra bởi một loại ký sinh trùng trên da nhìn giống như mụn. Các thông tin về việc isotretinoin có thể giải quyết được tình trạng này không có nhiều. Trong trường hợp bị mụn do Demodex, Ivermectin sẽ là lựa chọn tốt nhất.

Đây là một loại thuốc trị nhiễm ký sinh trùng được sử dụng để điều trị chấy, ghẻ, mù sông, bệnh giun lương, filariasis bạch huyết và những bệnh khác. Ivermectin có thể được áp dụng trên da hoặc qua đường uống.

Mụn nấm

Các loại thuốc trị mụn thông thường như isotretinoin, tetracycline hay benzoyl peroxide không hỗ trợ điều trị mụn nấm. Do đó, cần sử dụng kháng sinh trị nấm đường uống và bôi ngoài.

Viêm da dị ứng tiếp xúc

Ngoài việc không thể chữa trị được trình trạng này, trên thực tế đã ghi nhận nhiều trường hợp uống isotretinoin khiến viêm da dị ứng tiếp xúc nặng hơn.

Lúc này chúng ta sẽ cần đến một loại thuốc kháng sinh kết hợp với thuốc dị ứng để mụn nhanh khỏi hơn.

Sử dụng isotretinoin đúng cách

Mình xin nhấn mạnh lại isotretinoin là loại thuốc cần sự kê toa của các bác sĩ nên các bạn tuyệt đối không nên tự ý sử dụng nếu chưa thực sự hiểu rõ về nó. Và ở đây mình chỉ chia sẻ những kiến thức dựa trên kinh nghiệm của một người đã từng dùng để mọi ngươi

Để thuốc phát huy được tối đa hiệu quả, thời gian sử dụng nên kéo dài trung bình từ 3 – 6 tháng hoặc thậm chí là 1 năm. Điều này sẽ giúp làm giảm 90% số tổn thương mụn.

Liều dùng isotretinoin được đề nghị theo các nghiên cứu là 0,5mg/kg cơ thể/ngày trong tháng đầu tiên sử dụng, sau đó sẽ tăng lên 1mg và sẽ duy trì như vậy trong suốt quá trình điều trị. Việc tăng dần liều lượng giúp da làm quen với thuốc và tránh tình trạng mụn bùng phát mạnh.

Sau khi da đã ổn định, không nên ngưng thuốc ngay mà phải giảm liều từ từ để cơ thể quen dần, đồng thời kết hợp sử dụng thêm các loại retinoid dạng bôi để duy trì hiệu quả.

Isotretinoin có khả năng tan trong dầu tốt, nên dùng thuốc ngay trong bữa ăn sẽ giúp cơ thể hấp thu tốt hơn.

Chăm sóc da sau khi ngưng isotretinoin

Sau thời gian sử dụng isotretinoin dù ngắn dù dài, làn da sẽ hết mụn, sạch sẽ nhưng nếu không biết chăm sóc da đúng cách thì mụn vẫn có thể quay trở lại. Trước hết về liều dùng, nếu tuân thủ tốt tổng liều tích lũy từ 120mg/kg – 150mg/kg thì thời gian tái mụn sẽ rất lâu hoặc không tái phát.

Tiếp theo, về vấn đề skincare, các bạn cần chú trọng bước làm sạch da mặt thật kỹ để loại bỏ dầu thừa, kết hợp với tẩy da chết đều đặn để giảm sừng trên da.

Cần sử dụng các thuốc trị mụn hoặc thuốc bôi ngăn ngừa mụn như các dẫn xuất của vitamin A (Adapenlene, retinol, tretinoin).

Một số loại mình gợi ý cho các bạn: Differin (chứa Adapalene 0.1%), Derma Forte (chứa Azelaic Acid), Megaduo (chứa Azelaic Acid và AHA), retinol Obagi,… Kể cả những bạn không uống iso thì cũng nên phòng ngừa bằng việc sử dụng các sản phẩm trên nhé.

Các loại thuốc isotretinoin trên thị trường

Hiện nay, thị trường có khá nhiều loại isotretinoin được bán với các mức giá khác nhau. Phổ biến nhất mình thấy có các loại như sau:

Viên uống isotretinoin Myspa

Viên uống isotretinoin Myspa là sản phẩm được sử dụng nhiều nhất bởi giá thành rẻ và đã được nhiều người review về hiệu quả sạch mụn.

Thuốc trị mụn Acnotin 10

Viên thuốc Dimorin

Bạn có thể đọc thêm các bài viết liên quan tại đây:

• [CẢNH BÁO] Isopropyl Palmitate – thành phần gây mụn số 1 da dầu cần tránh xa
• Dung dịch ủ mụn MEDI-PEEL Extra Super 9 có thần thánh như lời đồn
• [REVIEW] Thuốc chấm mụn Mario Badescu Drying Lotion có tốt không? Giá bao nhiêu?

Vậy là mình vừa review cho các bạn về loại thuốc trị mụn trứng cá isotretinoin. Hy vọng qua bài viết này, các bạn đã trang bị cho mình đầy đủ những kiến thức về loại thuốc này và sẽ có những nhìn nhận đúng đắn hơn. Đừng quên ghé qua Góc Skincare bé nhỏ của mình để đọc thêm nhiều bài review hơn nhé.